อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าภูมิแพ้คือ โรคยอดฮิตที่สามารถเจอได้ในทุกเพศและทุกวัย ซึ่งโรคชนิดนี้เป็นโรคที่เกิดจากการตอบสนองของร่างกายต่อสารกระตุ้น ซึ่งในภาวะปกตินั้นจะไม่ทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายแต่อย่างใด แต่ในทางตรงกันข้ามภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลันกลับส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกายอย่างพร้อมเพรียงกัน ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็มีโอกาสที่จะนำไปสู่ภาวะช็อกและสร้างความรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

ภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน คืออะไร

ภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน หรือ Anaphylasix คือ อาการภูมิแพ้ที่มีปฏิกิริยารุนแรงเฉียบพลัน ซึ่งเมื่อร่างกายได้รับสารกระตุ้นบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็น อาหารบางชนิด ยาบางชนิด ถูกแมลงกัดต่อย หรือสัมผัสกับสารอื่นๆ ก็ตาม ซึ่งแต่เดิมระบบภูมิต้านทานของบุคคลนั้นมีความไวต่อสารกระตุ้นดังกล่าวมากกว่าคนปกติ ก็จะส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกายอย่างพร้อมเพรียงกัน หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็อาจจะนำไปสู่การเผชิญกับภาวะช็อก และบางรายอาจมีความรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

ตัวกระตุ้นที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาแพ้

ในส่วนของตัวกระตุ้นที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาแพ้รุนแรงเฉียบพลันที่พบได้นั้นมีดังนี้

1.อาหารบางชนิด เช่น อาหารทะเล หรือถั่วบางชนิด

2.ยาบางชนิด เช่น ยาแอสไพริน ยาแก้ปวด หรือยาปฏิชีวนะ

3.ผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่ทำจากน้ำยางของพืช เช่น ลูกโป่ง ถุงมือยาง เป็นต้น

4.โดนแมลงสัตว์กัดต่อย

สาเหตุที่ทำให้เป็นภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน

สำหรับสาเหตุที่ทำให้เป็นภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลันคือ ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของบางคนที่มีความไวต่อสารต่างๆ มากกว่าคนปกติ ซึ่งโดยทั่วไปแล้วร่างกายของคนเราจะมีกลไกป้องกันสิ่งแปลกปลอมภายในร่างกายด้วยการสร้างภูมิต้านทานหรือ antibody เพื่อช่วยกำจัดสารต่างๆ ที่คาดว่าจะเป็นอันตรายต่อร่างกาย จากนั้นเนื้อเยื่อตามส่วนต่างๆ ของร่างกายก็จะทำการตอบสนองด้วยการหลั่งสารฮิสตามีนหรือสารเคมีตัวอื่น จึงทำให้เกิดปฏิกิริยาหรืออาการแพ้ตามมานั่นเอง

อาการที่บ่งบอกว่าเป็นภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน

อาการต่างๆ ที่สามารถบ่งบอกได้ถึงการเป็นภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลันซึ่งเราสามารถสังเกตเองได้มีดังนี้

1.มีผื่นแดงขึ้นตามผิวหนัง ผิวหนังแดงหรือซีด ลมพิษ และมีอาการคัน

2.มีอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืดคล้ายจะเป็นลม

3.มีอาการคลื่นไส้อาเจียน

4.ปวดท้องหรือมีอาการท้องเสีย

5.ความดันโลหิตอยู่ในระดับที่ลดต่ำลง

6.ลิ้น ปาก หรือคอ มีอาการบวมจนสังเกตเห็นได้

7.มีอาการหายใจติดขัด

8.มีเสียงดังหวีดๆ เมื่อหายใจ

9.แน่หน้าอกและใจสั่น

10.ชีพจรอ่อนและหัวใจเต้นเร็ว

11.กลืนลำบาก เหมือนมีสิ่งอุดตันอยู่ในลำคอ

12.ไอจาม และน้ำมูกไหล

วิธีรักษาอาการภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน

สำหรับวิธีการรักษาภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน โดยหลักๆ ก็ยังคงเป็นการใช้ยา Epinephrine ซึ่งโดยปกติแล้วจะใช้วิธีฉีดยาตัวดังกล่าวเข้าที่กล้ามเนื้อต้นขา ร่วมกับการประเมินอาการของผู้ป่วยตามหลัก ABC ในขณะที่วิธีการรักษาแบบอื่นๆ จะขึ้นอยู่กับอาการแพ้และการตอบสนองของผู้ป่วย ซึ่งในกรณีที่ผู้ป่วยเคยมีอาการแพ้ในระดับที่ไม่รุนแรงมาก่อน ก็ต้องหมั่นสังเกตอาการผิดปกติอยู่เสมอ

จะเห็นได้ว่าอาการภูมิแพ้แบบทั่วไปกับอาการภูมิแพ้แบบรุนแรงเฉียบพลันนั้นจะมีความแตกต่างกัน ซึ่งความแตกต่างที่เห็นได้อย่างชัดเจนก็คือ อาการภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลันมีโอกาสทำให้เสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ดังนั้นจึงควรให้ความสำคัญกับการสังเกตอาการบ่อยๆ รวมทั้งการใส่ใจเลือกบริโภคอาหารในแต่ละวัน ควรตรวจสอบให้ดีว่าอาหารที่จะกินเข้าไปนั้น มีตัวกระตุ้นที่ทำให้เกิดภูมิแพ้เฉียบพลันหรือไม่ เพื่อความปลอดภัยต่อตัวเรามากที่สุดนั่นเอง