สาวๆ หนุ่มๆ อาจจะคุ้นเคยกับวิตามินอยู่แค่ไม่กี่ตัว เพราะจะหาวิตามินมาทานเพื่อความสวยความงามเสียเป็นส่วนใหญ่ เช่น วิตามินซีเพื่อบำรุงผิว หรือวิตามินเอเพื่อบำรุงสายตา แต่จริงๆ แล้ววิตามินบีก็สำคัญต่อร่างกายไม่น้อยไปกว่าวิตามินชนิดอื่นๆ โดยเฉพาะวิตามินบี 12 ที่มีความสำคัญต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย ประสาท และสมองมากกว่าที่คิด หากร่างกายไม่ได้รับวิตามินบี 12 ที่เพียงพอ อาจก่อให้เกิดอันตรายกับร่างกายในด้านต่างๆ ได้

ประโยชน์ของวิตามินบี 12

วิตามินบีมีส่วนช่วยในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง บำรุงประสาท และสมอง เสริมสร้างกระบวนการสร้างดีเอ็นเอ และช่วยเดการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย โดยเฉลี่ยแล้วในวัยทำงานควรได้รับวิตามินบี 12 วันละ 2.4 ไมโครกรัม และวิตามินบี 12 ก็เป็นเหมือนกับวิตามินอื่นๆ ทั่วไปที่ร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ แต่ต้องได้รับจากอาหารที่ทานเท่านั้น

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้ร่างกายได้รับวิตามินบี 12 น้อยเกินไป

หากคุณมีพฤติกรรมต่อไปนี้ คุณอาจเสี่ยงได้รับวิตามินบี 12 น้อยเกินไป

• ทานมังสวิรัติ หรือทานอาหารเจเป็นเวลานาน และไม่ได้ทานวิตามินเสริม เพราะวิตามินบี 12 ไม่มีอยู่ในผัก แต่มีอยู่ในเนื้อสัตว์ ไข่ สัตว์ปีก อาหารประเภทนม และอาหารอื่นๆ ที่มาจากสัตว์
• เคยเข้ารับการผ่าตัดเพื่อลดน้ำหนัก เช่น ผ่าตัดลดขนาดกระเพาะอาหาร เพราะผลข้างเคียงจากการผ่าตัดในลักษณะนี้จะทำให้การดูดซึมวิตามินบี 12 จากอาหารลดน้อยลง
• ผู้ป่วยโรคโครห์น (Crohn’s Disease ความผิดปกติเรื้อรังของลำไส้ใหญ่ทำให้เกิดการระคายเคืองและทางเดินอาหารบวม) และโรคเซลิแอค (ลำไส้เล็กอักเสบ ไม่สามารถดูดซึมวิตามิน และเกลือแร่ได้เต็มที่) และผู้ที่ต้องทานยาลดกรดในกระเพาะอาหารเป็นประจำ อาจทำให้ร่างกายดูดซึมวิตามินบี 12 ได้น้อยลง เพราะวิตามินบี 12 จะดูดซึมได้ ต้องมีกรดในระบบทางเดินอาหารด้วย
• อายุที่มากขึ้น ทำให้การผลิตน้ำย่อย (กรด) ในกระเพาะอาหารน้อยลงไปตามวัย เสี่ยงต่อการดูดซึมวิตามินบี 12 น้อยลงตามไปด้วย

อันตรายต่อสุขภาพจากการขาด “วิตามินบี 12”

1. ระบบการรับรู้ความรู้สึกทำงานผิดปกติ เช่น การรับรู้รสชาติ หรือการรับรู้กลิ่นเปลี่ยนไป
2. มีอาการชา หรือเป็นเหน็บที่มือ ขา และเท้า
3. เดินลำบาก ขาดความคล่องตัว (เดินโซเซ ขาทั้งสองข้างเดินได้ไม่สมดุลกัน)
4. เสี่ยงภาวะโลหิตจาง
5. ลิ้นบวม หรืออักเสบ
6. คิด หรือวิเคราะห์สิ่งต่างๆ เพื่อหาเหตุผลไม่ค่อยได้ หรือความทรงจำหายไปบางส่วน
7. กลั้นการขับถ่ายไม่อยู่
8. สุขภาพโดยรวมอ่อนแอ
9. อ่อนเพลียง่าย
10. วิตกกังวล เครียดง่าย
11. ซึมเศร้า หรือเห็นภาพหลอน
12. เสี่ยงต่อโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท สมอง และโลหิต

วิธีเพิ่มปริมาณวิตามินบี 12 ในร่างกาย

1. ทานวิตามินบี 12 เสริมจากมื้ออาหารปกติ (ควรเข้ารับคำปรึกษา และตรวจสุขภาพโดยละเอียดจากแพทย์ก่อนซื้อทานเอง)
2. ทานอาหารที่มีวิตามินบี 12 มากขึ้น เช่น เนื้อสัตว์ เนื้อปลา อาหารทะเล ผลิตภัณฑ์จากนมต่างๆ

ความรู้เพิ่มเติมที่คนมักเข้าใจผิดเกี่ยวกับวิตามินบี 12

บทความในอินเตอร์เน็ตอาจมีคำอธิบายว่า วิตามินบี 12 สามารถป้องกันโรคสมองเสื่อม โรคหัวใจ โรคเรื้อรังอันตรายอื่นๆ รวมไปถึงแก้อาการเป็นหมัน โรคเรื้อนกวาง (โรคผิวหนัง) และโรคอื่นๆ อีกมากมาย ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลนั้นมักมาจากการวิจัยที่ยังมีหลักฐานไม่ชัดเจน

อย่างไรก็ตาม วิตามินบี 12 ก็ยังสำคัญต่อร่างกายในระดับที่เราไม่ควรมองข้าม ดังนั้นหากไม่แน่ใจว่าตัวเองกำลังมีวิตามินบี 12 รวมถึงวิตามินอื่นๆ เพียงพอหรือไม่ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจร่างกาย และวินิจฉัยเพื่อรับคำแนะนำในการทานอาหาร หรืออาหารเสริมอย่างถูกต้อง