กาแฟ และพนักงานออฟฟิศ ไม่รู้ว่าเป็นของคู่กันตั้งแต่เมื่อไร แต่ไม่ว่าร้านกาแฟจะเปิดสักกี่ร้าน หากตั้งอยู่บริเวณออฟฟิศ สำนักงานต่างๆ รับรองว่าถ้าไม่ทำรสชาติแย่ หรือขายแพงจนเกินไป รับรองว่าลูกค้าเนืองแน่นทุกวันแน่นอน บางคนอ้างว่าง่วง เลยต้องการคาเฟอีนมาทำให้ตื่น แต่บางคนก็เดินเข้าไปซื้อโดยอัตโนมัติเหมือนแก้วกาแฟเป็นอวัยวะที่ 33 ไปแล้ว

อาการติดชา กาแฟแบบนี้ จึงอาจเป็นสาเหตุของอาการติดคาเฟอีน ที่คุณอาจไม่รู้ตัว หรือเมื่อไรที่รู้ตัว มันก็อาจจะสายไปเสียแล้ว

ทำไมคาเฟอีน ถึงทำให้เราหายง่วง?

เพราะคาเฟอีนในชา กาแฟ รวมไปถึงเครื่องดื่มอื่นๆ อย่างโกโก้ น้ำอัดลม มีฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลาง และคาเฟอีนยังสามารถดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็วภายใน 45 นาที ดังนั้นใครอยากหายง่วง กระปรี้กระเปร่า จึงติดกาแฟไปโดยปริยาย เพราะของเขาแรง และเร็วแบบนี้นี่เอง

อาการเริ่มต้น ของคนที่ติด “คาเฟอีน”

– เริ่มดื่มกาแฟในปริมาณที่มากขึ้น หรือถี่ขึ้น เช่น จากวันละแก้ว เป็นวันละ 2 แก้ว หรือเลยไปถึงวันละ 3-4 แก้ว เพราะรู้สึกว่าปริมาณเดิมที่เคยดื่ม เริ่มเอาไม่อยู่ ดื่มแล้วยังง่วง หรือสมองไม่แล่น คิดงานไม่ออก ไม่สดชื่น กระปรี้กระเปร่า จึงพยายามเพิ่มปริมาณของกาแฟในแต่ละวันมากขึ้นเรื่อยๆ ภาวะแบบนี้เราเรียกว่า ภาวะดื้อคาเฟอีน

– มีอาการผิดปกติทันทีที่วันใดวันหนึ่งไม่ได้ดื่มคาเฟอีน เช่น ปวดศีรษะ ง่วงนอนมาก อ่อนเพลีย คลื่นไส้ และมีความต้องการดื่มชา กาแฟมากขึ้นกว่าเดิม เราเรียกภาวะนี้ว่า ภาวะถอนคาเฟอีน อาการของแต่ละคนจะมีความรุนแรงมากน้อยต่างกัน ขึ้นอยู่กับปริมาณคาเฟอีนที่ได้รับในช่วงเวลาปกติ

อันตรายจากการติดคาเฟอีน

หากช่วงไหน วันไหน ดื่มกาเฟอีนเข้าไปเป็นปริมาณที่มากกว่าปกติ จะเริ่มมีอาการกระสับกระส่าย นอนไม่หลับ พูดไม่รู้เรื่อง สับสนวุ่นวาย หน้าแดง ปัสสาวะมากผิดปกติ หัวใจเต้นแรง หรืออาจถึงขั้นเสียชีวิตได้เลยทีเดียว ภาวะนี้เราเรียกว่า ภาวะพิษจากคาเฟอีน

รักษาอาการติดคาเฟอีนได้อย่างไร

การรักษาอาการติดคาเฟอีน ทำได้โดยค่อยๆ ลดปริมาณการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนลงเรื่อยๆ จากวันละ 3-4 แก้ว เป็นวันละ 2 แก้ว จนเหลือ 1 แก้วต่อวัน และอาจจะลดลงเหลือ 3 แก้วต่อสัปดาห์ ค่อยๆ ลดลงอย่างช้าๆ ให้ร่างกายค่อยๆ ปรับตัว จนสามารถหยุดดื่มในวันใดวันหนึ่งได้โดยไม่มีอากรข้างเคียง

ไม่ควรหยุดดื่มคาเฟอีนโดยทันที เพราะอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงที่รุนแรงจนเกินไป

ทั้งนี้ ใครที่ยังชอบกลิ่น และรสของกาแฟ สามารถเลือกกาแฟดีแคฟ (Decaf) หรือกาแฟที่ไม่มีคาเฟอีนได้

ทานคาเฟอีนอย่างไร ไม่ให้ติดจนเกินไป

หากชอบชา กาแฟ เป็นชีวิตจิตใจ แต่ไม่อยากติดคาเฟอีนหนักมากจนร่างพัง แนะนำว่าให้บังคับตัวเอง ดื่มเพียงวันละ 1 แก้ว หรือมากที่สุดไม่เกิน 2 แก้วต่อวัน และหากวันไหนไม่ได้มีอาการง่วงนอนมาก สามารถข้ามวันนั้นไปได้เลย

หากดื่มคาเฟอีน เพราะต้องการแก้ง่วง ควรแก้ที่ต้นเหตุ คือพักผ่อนให้เพียงพอ จะดีที่สุดค่ะ