เปิดผืนฟ้าสู่ดินแดนล้านนาอันยิ่งใหญ่ ดินแดนแห่งความหลากหลายของชาติพันธุ์ นครแห่งพุทธศาสนาอันรุ่งเรือง บทความนี้พี่เห็ด มัชรูมทราเวล จะพาไปเที่ยวเหนือเยือน จังหวัดน่าน เมืองที่ได้ชื่อว่าเป็นเมืองแฝดแห่งหลวงพระบาง มีที่เที่ยวสวยๆ กับบรรยากาศสุดแสนสโลวไลฟ์ และสถานที่สำคัญทางพุทธศาสนา พี่เห็ดจะขอพาไปสักการะ พระธาตุแช่แห้ง พระประจำผู้ที่เกิดปีเถาะหรือปีกระต่าย ตามความเชื่อของชาวล้านนา ใครวางแผนลาพักร้อนไปเที่ยวพักผ่อน ตามพี่เห็ดไป เที่ยวน่าน กันได้เลยค่า

ก่อนอื่นขอกล่าวถึงประวัติความเป็นมาโดยคร่าวๆ ขององค์พระธาตุแช่แห้งก่อนนะคะ พระธาตุแช่แห้ง สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองน่าน ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างบ้านแปงเมือง โดยในอดีตเจ้าผู้ครองนครได้ย้ายเมืองจากวรนครปัว (อำเภอปัว จังหวัดน่าน ในปัจจุบัน) มาสร้างเมืองใหม่ที่เป็นที่ตั้งขององค์พระธาตุแช่แห้ง โดยล่องเรือมาตามแม่น้ำน่าน

พระธาตุแช่แห้ง เป็นปูชนียสถานสำคัญของเมืองน่าน มีอายุกว่า 600 ปี ตามพงศาวดารเมืองน่านกล่าวว่า พญาการเมือง (เจ้าผู้ครองนครน่านในอดีต) โปรดเกล้าให้สร้างขึ้นเพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่ได้มาจากเมืองสุโขทัย ระหว่างปี พ.ศ.1891-1901 และเป็นโบราณสถานที่งดงามที่สุดแห่งหนึ่งของล้านนา องค์พระธาตุแช่แห้งถือเป็นอนุสรณ์สถานสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงความรักความผูกพันธ์ระหว่างกรุงสุโขทัยและนครน่านที่มีมาอย่างช้านาน

เจดีย์วัดพระธาตุแช่แห้ง ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำน่าน บ้านหนองเต่า ตำบลม่วงตึ๊ด อำเภอภูเพียง ห่างจากตัวเมืองออกไปประมาณ 3 กิโลเมตร เดิมเป็นวัดราษฎร์ ปัจจุบันเป็นพระอารามหลวง เป็นพระธาตุที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ลักษณะของเจดีย์เป็นทรงระฆัง ตกแต่งคล้ายกลีบบัวหรือลายใบไม้ ลายดังกล่าวนี้สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะพม่า ซึ่งนำมาต่อเติมภายหลังเมื่อล่วงเข้าพุทธศตวรรษที่ 24 แล้ว พระธาตุแช่แห้งเป็นปูชนีย

สถานศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองน่านมาช้านาน และทุกปีในช่วงเดือนมีนาคมจะมีประเพณีนมัสการพระธาตุแช่แห้ง ที่ชาวน่านเรียกว่า งานหกเป็งนมัสการพระธาตุแช่แห้ง และพระธาตุแช่แห่งยังเป็นพระธาตุประจำปีเถาะ ตามคติการไหว้พระธาตุตามปีนักษัตรของชาวล้านนา ใครที่เกิดปีเถาะหรือปีกระต่ายก็แนะนำว่าให้มาสักการะพระธาตุแช่แห้ง ที่จังหวัดน่าน กันให้ได้สักครั้ง

ขั้นตอนการไหว้องค์พระธาตุแช่แห้ง

ชาวเมืองล้านนามีความเชื่อกันว่า หากได้สักการะองค์พระธาตุแช่แห้ง หรือที่ชาวล้านนาเรียกกันว่า การชูธาตุ แล้วนั้นจะทำให้ได้รับอานิสงค์อย่างแรงกล้า ทำให้ชีวิตอยู่ดีมีสุข ปราศจากโรคภัยต่างๆ หน้าที่การงานเจริญก้าวหน้า ซึ่งขั้นตอนการไหว้องค์พระธาตุนั้น ทางวัดจะมีพระคาถาบูชาองค์พระธาตุให้ตรงบริเวณจุดทางเข้าหน้าองค์พระเจดีย์ โดยนักท่องเที่ยวหรือผู้มีจิตศรัทธาสามารถบูชาด้วยดอกไม้ ธูปเทียน และแผ่นทางคำเปลวได้ตามกำลังศรัทธา จากนั้นก็ไปไหว้ สวดบูชาขอพรองค์พระธาตุ ตามพระคาถา ปักธูปเทียน วางดอกไม้ ปิดทองตรงบริเวณที่ทางวัดจัดให้ และเดินเวียน ทักษิณาวรรต หรือเวียนด้านซ้ายองค์ พระธาตุแช่แห้ง ให้ครบ 3 รอบ ก็ถือเป็นเสร็จพิธีการไหว้

สำหรับใครที่สนใจจะเดินทางไป เที่ยวน่าน นมัสการ วัดพระธาตุแช่แห้ง สามารถเดินทางได้โดยการใช้เส้นทางหลวง หมายเลข 1168 หรือ จะใช้เส้นทางสายน่าน แม่จริม ก็ได้เช่นกัน

เวลาเปิด-ปิด : 07.00 – 18.00 น.