ข้อเข่าเสื่อม โรคที่มากับ ความทรมาน พบตั้งแต่อายุ 30 ปี

เวลาเห็นผู้เฒ่าผู้ใหญ่บ่นเรื่องอาการปวดขา ปวดข้อ หลายๆ คนก็จะสันนิษฐานว่าเป็นเพราะข้อเข่าเสื่อม เราลองมาดูกันว่าสาเหตุของข้อเข่าเสื่อมนั้นมีอะไรบ้าง

โรคข้อเสื่อม เป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดถึงร้อยละ 50 ของจำนวนผู้ป่วยที่ไปพบแพทย์ด้วยอำกำรปวดข้อที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป บางรายพบตั้งแต่อายุ 30 ปี พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย และมีอาการปวดรุนแรงมากกว่า ในจำนวนนี้พบว่าเป็นอาการของข้อเข่าเสื่อมและอักเสบถึงร้อยละ 28.34 เนื่องจากเป็นข้อที่รับน้ำหนักและใช้งานมากมีการเสื่อมสภาพของกระดูกข้อเข่า กระดูกอ่อน หมอนรองข้อเข่า เอ็นรอบๆ ข้อเข่า เยื่อบุข้อเข่า น้ำไขข้อน้อยลง เกิดได้จากปัจจัยเสี่ยงหลายสาเหตุ เช่น เสื่อมตามวัย อุบัติเหตุ ติดเชื้อ โรคเกาต์ โรครูมาตอยด์ และเกิดจากการทำงานที่ออกแรงใช้เข่ามาก มีการกระแทกหรืองอเข่าบ่อยๆ เช่น ต้องขึ้นบันได แบกของหนัก เดินไกลๆ หรือลุกนั่งบ่อยๆ นอกจากนี้ผู้ที่มีน้ำหนักตัวมากจะเป็นปัจจัยเสริมให้เป็นข้อเข่าเสื่อมได้เช่นกัน ซึ่งผู้ป่วยในกลุ่มนี้มักมีอายุต่ำกว่ำ 45 ปี

อาการข้อเข่าเสื่อมมักมีอาการแบบค่อยเป็นค่อยไป อาการที่ปวดจะสัมพันธ์กับงานที่ทำ เมื่อพักการใช้งานเข่าและอยู่ในท่าที่สบายมักจะไม่มีอาการปวดเข่า อาจมีอาการเข่าติด มีความรู้สึกว่าข้อขรุขระเวลาขยับข้อเข่า หากอาการปวดเข่านั้นเป็นมากแม้จะอยู่เฉยๆ รวมทั้งมีอาการปวดบวมแดงร้อน มีไข้ หรือมีอาการปวดตอนกลางคืนมากจะไม่ใช่ข้อเข่าเสื่อมจากการทำงาน ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและได้รับการดูแลรักษาที่เหมาะสม
การรักษาข้อเข่าเสื่อม

ส่วนมากจะเป็นการลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เช่น การพักการใช้งานข้อเข่า การลดปวดด้วยการประคบร้อนหรือเย็น การปรับเปลี่ยนกิจวัตรประจำวัน หลีกเลี่ยงกิจกรรมบางอย่าง ได้แก่ การเดินขึ้น-ลงบันได นั่งพับเพียบ นั่งคุกเข่า นั่งยองๆ นั่งขัดสมาธิเป็นเวลานานๆ การออกกำลังกายและการบริหารกล้ามเนื้อรอบเข่า เป็นวิธีการรักษาที่ได้ผลดีที่สุดสำหรับผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม ด้วยการเดินช้าๆ การออกกำลังกายในน้ำ ควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังชนิดที่มีแรงกระทำต่อข้อมากๆ คือ การวิ่ง การกระโดดเชือก หรือการเต้นแอโรบิกที่มีการกระโดด การใช้อุปกรณ์เครื่องช่วยต่างๆ เช่น การใช้ไม้เท้าหรือร่ม เพื่อช่วยลดแรงกระทำต่อข้อ

ในกรณีที่ปวดมาก ควรถือไม้เท้าหรือร่มในมือตรงข้ามกับข้างที่ปวด การใช้สนับเข่า การลดน้ำหนักสามารถช่วยลดน้ำหนักที่เข่าต้องรับ การรักษาทางกายภาพบำบัดเพื่อลดอาการเจ็บปวดและลดการอักเสบ การรักษาด้วยการใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการปวด ทำให้ผู้ป่วยมีการเคลื่อนไหวและใช้ข้อทำงานได้ดีขึ้น การรักษาด้วยการผ่าตัดเหมาะกับผู้ป่วยที่อาการไม่ทุเลาจากการรักษาแบบประคับประคองข้างต้น ซึ่งการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมนั้นสามารถลดอาการปวดได้มาก เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีอายุมาก มีอาการข้อเข่าเสื่อมมาก และไม่ได้ทำงานหนัก ไม่เหมาะกับผู้ป่วยที่มีอายุน้อยและทำงานหนัก

เครดิตจาก นิตยสาร คู่หูเดินทาง ฉบับเดือนกรกฎาคม 2016
อ่านเพิ่มเติม ได้ที่ www.mbookstore.com