วังแห่งความรัก วังสระปทุม กรุงเทพมหานคร

วังแห่งความรัก วังสระปทุม กรุงเทพมหานคร

หลังจากสมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลทรงสำเร็จการศึกษาแล้วทรงพาครอบครัวนิวัตประเทศสยาม โดยทรงเข้าประทับ ณ พระตำหนักใหม่ วังสระปทุมที่สร้างขึ้นตามพระประสงค์ของพระองค์เองที่ว่า “จะต้องมีบรรยากาศเป็นบ้าน ไม่ใช่ตำหนักตามวัง” โดยหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรร กฤดากร ทรงเป็นสถาปนิก และผู้ดำเนินการก่อสร้าง โดยสมเด็จฯ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร พระเชษฐภคินีในสมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลทรงช่วยควบคุมการก่อสร้างอย่างใกล้ชิด

ครอบครัวราชสกุลมหิดลทรงอยู่กันพร้อมหน้ากันเพียง ๙ เดือนเศษ หัวหน้าครอบครัว อันหมายถึงสมเด็จฯ เจ้าฟ้ามหิดลก็ทรงพระประชวร และเสด็จทิวงคต ขณะที่หม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา มีอายุยังไม่เต็ม ๒๙ ปี แต่ต้องรับภาระอย่างใหญ่หลวง ในการอบรมเลี้ยงดูพระธิดา และพระโอรสที่ยังทรงพระเยาว์ถึง ๓ พระองค์ ซึ่งขณะนั้นมีพระชนมายุ ๖, ๔ และ ๒ ชันษาตามลำดับ หม่อมสังวาลย์เป็นพระราชมารดาที่มีความคิดที่ทันสมัย มองการณ์ไกล ให้ความสำคัญกับการศึกษา และด้วยความรู้ที่ได้ศึกษาวิชาพยาบาลทั้งจากศิริราชพยาบาล วิทยาลัยซิมมอนส์ และสถาบันเอ็มไอที สหรัฐอเมริกา จึงได้เน้นเรื่องพระพลานามัยที่สมบูรณ์แข็งแรง และเรื่องระเบียบวินัยที่ไม่บังคับจนเข้มงวดจนเกินไปรวมไว้ด้วย โดยได้อบรมบ่มเพาะให้ทรงรู้จักทั้งการเรียน และการเล่นต่างๆ ไปในคราวเดียวกัน เพื่อให้ทุกพระองค์ทรงเจริญพระชันษาขึ้นมาอย่างแข็งแรงสมบูรณ์ และรอบรู้ในศาสตร์แขนงต่างๆ

ดังบันทึกของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ในหนังสือ “เจ้านายเล็กๆ-ยุวกษัตริย์” ว่า

“…ในไม่ช้าการเล่นในกองทรายนั้นจะรู้สึกว่า ไม่สนุกนัก เพราะเมื่อเอาน้ำเทลงไปในทราย น้ำก็จะซึมลงไปหมด
จึงย้ายกันออกมาเล่นข้างนอก ขุดคลองในดิน นำน้ำมาใส่ไหลในคลองแล้ววิ่งไปเก็บกิ่งไม้ที่พุ่มไม้วิ่งกลับมา “ปลูก” ไว้ริมคลอง รดน้ำต้นไม้ ช่วยกันปลูกจนป่างาม นี่คือการสัมผัสครั้งแรกกับงานชลประทาน และการปลูกป่า
แม่อนุญาตให้เล่นไฟด้วย เอาถังสังกะสีมาตั้งไว้บนทางเดินคอนกรีตในที่โล่งๆ เอาหนังสือพิมพ์ใส่ลงไป และจุดด้วยไม้ขีดไฟ…”

ด้วยความสามารถของหม่อมสังวาลย์ที่มีอย่างเปี่ยมล้น จึงอภิบาลพระธิดาพระโอรสให้ทรงพระเจริญชันษาขึ้นมาเพียบพร้อมด้วยพระราชจริยาวัตรที่งดงาม พระสติปัญญาสมพระอิสริยยศ อันเป็นรากฐานสำคัญในการเป็นพระมหากษัตริย์ที่ดีของพสกนิกรชาวไทย

นอกจากนั้น วังสระปทุมแห่งนี้ยังเคยเป็นสถานที่ประวัติศาสตร์แห่งความรัก ด้วยเคยประกอบพิธีอภิเษกสมรส ระหว่างสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรมพระบรมราชชนก และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ เสด็จพระราชดำเนินมาเป็นองค์ประธานแล้ว ในกาลต่อมายังเคยเป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสระหว่างพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถอย่างถูกต้องตามกฎหมาย และราชประเพณีโดยสมบูรณ์ และได้ประกาศสถาปนาหม่อมราชวงศ์หญิงสิริกิติ์ขึ้นเป็นสมเด็จพระราชินีสิริกิติ์อีกด้วย ในวันนั้นนับเป็นวันที่ประชาชนชาวไทยต่างปลาบปลื้มเป็นอย่างยิ่งที่มีพร้อมทั้งพระมหากษัตริย์ และพระราชินี ให้เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจได้อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุขตลอดเจ็ดทศวรรษแห่งการครองราชย์ของพระองค์

Cr.

SCB

ภาพ
– หนังสือ มหิตลปูชา
– หนังสือพระนิพนธ์ เจ้านายเล็กๆ-ยุวกษัตริย์ ในสมเด็จพระพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา
– หนังสือ ๖o ปีราชาภิเษกสมรส