พืชสมุนไพรไทยหลายชนิดที่เรารู้จักกันดี และสามารถบรรเทาหรือรักษาโรคร้ายให้หายขาดได้ เช่น เกสรทั้งห้าของดอกไม้ไทย ได้แก่ ดอกมะลิ ดอกพิกุล ดอกสารภี ดอกบุนนาค และ เกสรบัว ที่ขึ้นชื่อเรื่องการรักษาโรคหัวใจ ฟ้าทะลายโจรที่ขึ้นชื่อในการรักษาโรคเบาหวานและไข้หวัด และพืชชนิดอื่นๆอีกมากมาย ดังนั้นสมุนไพรไทยของเราจึงมีประสิทธิภาพ เป็นที่ยอมรับ และได้รับความนิยมในด้านการแพทย์แผนปัจจุบัน
ปัจจุบันสมุนไพรไทยได้ถูกนำมาประยุกต์ให้เข้ากับความสวยความงามของผู้หญิงมากขึ้น เช่น ยาสระผมที่ช่วยทำให้ผมดกดำ เงางาม และป้องกันการเกิดงอกของวัยอันควร ต้องใช้ดอกอัญชันในการสระผมหรือเป็นส่วนผสมในการทำแชมพูสระผม หรือการกำจัดสิวด้วยมะนาวและมะขาม เพื่อทำให้หน้าขาวผุดผ่องไร้สิว เป็นต้น และด้วยเหตุนี้บริษัทต่างๆที่ผลิตผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับความสวยความงามของผู้หญิงก็เลือกสมุนไพรไทยเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์นั้นด้วยเช่นกัน
ตั้งแต่สมัยโบราณมา สมุนไพรไทยของเรานั้นขึ้นชื่อว่าเป็นยาชูกำลังชั้นดี ทั้งในเพศชายและเพศหญิง เช่น กระชายดำ ม้ากระทืบโลง โด่ไม่รู้ล้ม ที่ช่วยเรื่องเสริมสร้างสมรรถภาพทางเพศ และเพิ่มกำลังในการทำงาน ร่วมถึง ต้นกฤษณาที่ช่วยเรื่องเสริมสมรรถภาพทางเพศของผู้หญิง เพราะด้วยสรรพคุณทางกลิ่นของมันนั้นจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของอวัยวะที่เกี่ยวข้องมากขึ้น
เห็นได้ชัดแล้วว่า สมุนไพรไทยนั้นมีแต่ข้อดี เพราะไม่ได้เป็นเพียงยารักษาโรคที่ช่วยบรรเทาอากาศ และรักษาโรคต่างๆของผุ้ป่วยให้หายขาดได้ แต่สมุนไพรไทยนั้นยังสามารถนำไปใช้ในด้านต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายได้อีกมากมาย
เคยสังเกตไหมว่า? เมื่อตอนที่เราอายุยังน้อย เส้นผมบนหนังศรีษะของพวกเราจะหนาแน่น สีดำเข้ม และเจริญเติบโตได้เร็วมาก แต่เมื่อเวลาผ่านพ้นไป ความหนาแน่นของเส้นผมก็เริ่มลดลงไปเรื่อย ๆ เจริญเติบโตช้า และเริ่มร่วง บางลง จนกลายเป็นศรีษะล้าน หรือไม่ก็เปลี่ยนเป็นสีเทา จนกลายเป็นสีขาว
ปัญหาผมบางและหลุดร่วงนั้นมีหลายสาเหตุ และปัญหานั้นก็มากมายจนคาดไม่ถึง มีหลายทฤษฎีของนักวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับอาการผมบางและผมร่วง ซึ่งมุ่งไปที่การเผาผลาญของ dihydrotestosterone (DHT) ฮอร์โมนเพศชายที่แปรรูป ทำให้รูขุมขนเกิดการหดตัวส่งผลกระทบทำให้เส้นผมลีบบางและหลุดร่วงในที่สุด แต่ในความเป็นจริงแล้วก็มีปัจจัยหลายอย่าง ที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเส้นผมได้
การทำงานของ androgen DHT และ Testosterone นั้นเป็นปัจจัยหลักของการเจริญเติบโตของเส้นผม ฮอร์โมน androgen นี้ช่วยกระตุ้นกลิ่นตัว, และการเจริญเติบโตของหนวดเคราtestosterone จะถูกเปลี่ยนเป็น DHT โดยเอนไซม์ 5-Alpha Reductase (5-AR) ซึ่งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และเป็นปัจจัยหลักของอาการศีรษะล้านในผู้ชาย (อาการผมร่วงจากกรรมพันธุ์) อย่างไรก็ดี ผู้ชายหลาย ๆ คนที่มีระดับ DHT สูงก็พบว่าไม่ได้มีอาการศีรษะล้านแต่อย่างใด นักวิจัยได้ทำการสรุปว่า ปัจจัยหลักของอาการผมร่วงนั้นไม่ใช่ DHT แต่เกิดจากการที่ท่อขุมขนของเส้นผมถูกทำลาย การศึกษาวิจัยส่วนบุคคลกว่า 3,000 ชิ้นไม่พบว่ามีความเกี่ยวข้องกันระหว่าง DHT กับอาการศีรษะล้าน ในขณะที่ DHT มีบทบาทหลักต่ออาการผมร่วง, การที่ภูมิต้านทานตัวเองทำลายท่อขุมขนก็อาจเป็นสาเหตุของการหยุดการเจริญเติบโตของเส้นผม นักวิจัยบางท่านมีความเห็นว่า หากท่อขุมขนของเส้นผมนั้นได้รับการดูแลให้มีสุขภาพดีขึ้น หรือคงสภาพเดิมไว้ได้ ก็เป็นไปได้ว่าอาการผมร่วงจะไม่เกิดขึ้น หรือเกิดขึ้นน้อยมาก
ในช่วงอายุ 15 ปี ท่อขุมขนจะทำหน้าที่ได้อย่างดี สร้างเส้นผมได้ใหญ่ หนา และอยู่ได้ประมาณ 3 ปีครึ่ง ซึ่งเรียกว่าช่วง Anagen phase (ช่วงเจริญวัยของเส้นผม) แล้วจะเริ่มหดเล็กลงประมาณ 4 เดือนก่อนจะหยุดเจริญเติบโต แล้วเข้าสู่ช่วง Telogen phase (ระยะสุดท้าย ซึ่งเซลล์รากผมจะหยุดเจริญเติบโต) เมื่อเรามีอายุมากขึ้น ช่วงเจริญวัยของเส้นผมจะสั้น ในขณะที่ช่วงระยะสุดท้ายของเส้นผมจะยาวนานกว่า และท่อขุมขนของเส้นผมจะมีขนาดเล็กลง ในช่วงของวัยเจริญเติบโตของเส้นผม จึงทำให้ผลิตเส้นผมได้เส้นเล็กลง, เส้นผมเจริญเติบโตช้าลง
ในการสังเคราะห์เส้นผมใหม่นั้น มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการไหลเวียนของระดับสารอาหารสูงเพื่อไปเลี้ยงท่อขุมขน การศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้างของสัตว์และพืช สังเกตได้ว่าจะมีการลดลงของหลอดเลือดแดงฝอยเมื่ออายุมากขึ้น และขนาดของท่อขุมขนที่เล็กลง แค่เพียงปัจจัยนี้ก็เป็นสาเหตุของท่อขุมขนที่เล็กลง และไม่เพียงพอในการสังเคราะห์เส้นผมขึ้นมาใหม่
ชั้นไขมันที่อยู่ใต้ผิวหนัง ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่าเนื้อเยื่อไขมันจะลดลงเมื่ออายุมากขึ้น นักวิจัยได้สังเกตว่าการสะสมของไขมันรอบๆ ท่อขุมขนที่สุขภาพดี จะทำให้เส้นผมเจริญเติบโต และเข้าใจกันว่าเซลล์ไขมันเหล่านี้จะช่วยเสริมสร้างการทำงานของท่อขุมขนของเส้นผม สิ่งที่ยับยั้งการเจริญเติบโตของเส้นผม เช่นการรักษาโรคด้วยการคีโม และการอดอาหาร นั้นเป็นประเด็นหนึ่งที่จะลดชั้นไขมันใต้ผิวลง และทำให้ผมหลุดร่วงหรืออ่อนแอลงไป
ในเส้นผมนั้นประกอบด้วยซัลเฟอร์ที่มีส่วนประกอบของกรดอะมิโนอยู่ 35% ในขนนกก็ยังมีระดับของกรดอะมิโนที่คล้ายกันนี้ อาหารเสริมซัลเฟอร์เช่น Methyl Sulfonyl Methane (MSM) ช่วยทำให้สุขภาพผมในมนุษย์ดีขึ้นได้
ดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น การกระทำเหล่านี้เป็นการทำลายสุขภาพของหนังศีรษะและท่อขุมขน หนังศีรษะถูกทำลายโดยการยืดผม, ทำสีแบบถาวร, การย้อมสี และการใช้ความร้อนสูงในการเป่าไดร์ผม รวมถึงการทรีทเม้นต์ผมด้วยน้ำมัน hot oil ก็จะเป็นการบ่มความร้อนให้ผมอย่างแท้จริง และจะทำลายเส้นผมที่ชั้นนอกสุดของเคราติน เมื่อมีการทำผมดังกล่าวมานี้จะทำลายท่อขุมขนของเส้นผม และลดการเจริญเติบโตของเส้นผม
Dr. George Michael กล่าวว่าผมยาวนั้นเป็นผมที่มีสุขภาพดี มีความเป็นไปได้ว่าท่อขุมขนของเส้นผมเจริญเติบโตได้ดีจากการที่ผมทิ้งน้ำหนักลง เสมือนกับการที่ผมถูกดึง ซึ่งทำให้กล้ามเนื้อและกระดูกได้ตอบสนอง เป็นการออกกำลังหนังศีรษะอีกทาง
นอกจากนี้แล้วยังมีเหตุผลอื่น ๆ อีกที่เป็นสาเหตุของผมบางและผมร่วงในผู้หญิง : อันอาจเกิดได้จากปัจจัยดังต่อไปนี้
การออกกำลังกายมากเกินพอดี ในผู้หญิงนั้น การออกกำลังกายอย่างหักโหมทำให้มีแนวโน้มที่จะมีปริมาณฮอร์โมน estrogen ลดลง และมีปริมาณฮอร์โมน testosterone มากขึ้น ซึ่งจะส่งผลให้วงจรของรอบเดือนหยุดชะงัก, กระดูกเปราะ และผมบางหรือผมร่วง
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอย่างฉับพลัน ในผู้หญิงนั้น การเกิดการผมร่วงอาจรุนแรงมากขึ้นหลังจากการคลอดบุตร หรือการรับประทานยาคุมกำเนิดไม่ต่อเนื่อง ในกรณีเหล่านี้ วิธีการรักษาเบื้องต้นเพื่อการกระตุ้นการเกิดใหม่ของเส้นผม สามารถคงสภาพเส้นผม ให้อยู่ในสภาพก่อนเกิดอาการเหล่านี้ได้
ปริมาณฮอร์โมน estrogen ที่ลดลง ฮอร์โมนเพศหญิงนั้นสามารถยับยั้ง หรือช่วยลดผลกระทบจากฮอร์โมนเพศชาย ที่ทำให้ท่อขุมขนของเส้นผมเล็กลง ผู้หญิงจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจนไหลเวียนในกระแสเลือดมากกว่าผู้ชาย ผลก็คือ แม้ว่าหญิงที่มีแนวโน้มจะเกิดผมร่วง ก็จะไม่ได้มีอาการผมร่วงมากเท่ากับในผู้ชาย เมื่อหญิงเหล่านี้เข้าสู่ภาวะหมดประจำเดือน ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนสก็จะลดลงอย่างเห็นได้ชัด และเมื่อเป็นเช่นนี้ การปกป้องการหลุดร่วงของเส้นผมโดยฮอร์โมนเอสโตรเจนก็จะลดลง จากนั้นผมก็จะเริ่มบาง บางครั้งอาจร่วงอย่างรวดเร็ว การใช้อาหารเสริมเอสโตรเจน หรือหยุด DHT สามารถช่วยได้
ยาปลูกผมที่ได้รับอนุญาตอย่างถูกต้อง จะใช้รักษาผู้ที่มีปัญหาผมร่วงแบบกรรมพันธุ์เท่านั้น มีด้วยกัน 2ชนิด คือ Minoxidil และ Finesteride
Minoxidil
แต่เดิมเป็นยาความดัน ทำให้เส้นเลือดขยายตัว เมื่อคนไข้ทานยาตัวนี้ เพื่อลดความดัน แต่ผลข้างเคียง คือ ทำให้ขนหรือผมเพิ่มขึ้น จนในที่สุด ยาตัวนี้ก็ถูกถอนออกไปจากกลุ่มของยาลดความดัน ต่อมาจึงพัฒนาเป็นยาปลูกผมแทน ซึ่งจะแบ่งออกเป็น 2แบบด้วยกัน คือ ยากิน และยาทา
Minoxidil แบบทา
ใช้ได้ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง ใช้ทาวันละ 2 ครั้งและใช้ได้ดีในผู้ที่มีผมร่วงตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ฤทธิ์ของยาจะช่วยลดการหลุดร่วงของผม และกระตุ้นให้ผมขึ้นใหม่ ในรูปแบบของยาทามี 2% และ 5% ส่วนผลข้างเคียงที่พบบ่อยคือ คันบริเวณหนังศีรษะ หากใช้ในปริมาณที่มากเกินไป หรือเกิดการแพ้ได้
Minoxidil แบบกิน
นั้นผลข้างเคียงของยาจะมากกว่า ได้แก่ บวมที่บริเวณหน้าและแขน ขา , หัวใจเต้นเร็ว, เวียนศีรษะ, ขนขึ้นบริเวณใบหู และอาจทำให้เกิดผมร่วงได้ในช่วงระยะแรกของการใช้ยา เมื่อหยุดการใช้ยาฤทธิ์ของยาก็จะหมดไป ผมที่ขึ้นใหม่ก็จะหยุดขึ้นด้วย การใช้ยาจะเริ่มเห็นผลที่ระยะเวลาประมาณ 6 เดือน-9 เดือนจะใช้ในระยะสั้นไม่ได้ เพราะปกติใน 1 เดือน เส้นผมจะงอกเพียง 1/4นิ้วเท่านั้น ฉะนั้นถ้าจะรอให้ผมยาวต้องใช้เวลานาน
ส่วน Finasterideเป็นยาปลูกผมแบบกิน ซึ่งเป็นยารักษาต่อมลูกหมาก ยาจะไปยับยั้งฮอร์โมนเพศชายที่ชื่อว่า Dihydrotestosterone หรือ DHTซึ่งเป็นต้นเหตุที่ทำให้ผู้ชายผมบาง และผมเส้นเล็กลง เนื่องจากฮอร์โมน DHTจะไปขัดขวางกระบวนการสร้างเส้นผมปกติ และทำให้เซลล์รากผมฝ่อตัว และผมก็จะค่อยๆ หลุดร่วงในที่สุด ซึ่งผู้ชายมักมองข้ามถึงความสำคัญของการรักษาที่ถูกวิธีจนเกิดปัญหาศีรษะล้าน
คนไข้ที่มีปัญหาผมบาง หัวล้าน ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรในการเลือกใช้ยา สิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่เลือกวิธีใช้ยานี้ก็คือ ต้องมีความอดทนสูง เพราะต้องกินยาต่อเนื่องไปตราบเท่าที่ฮอร์โมนเพศชายยังมีการผลิตอยู่ อย่างน้อย 3-4เดือนขึ้นไปจึงจะเห็นผล แต่ก่อนจ่ายยาชนิดนี้ แพทย์จะเจาะเลือดดูค่าฮอร์โมน PSAเพื่อเช็คว่าผู้ป่วยเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่ ซึ่งพบมากในชายสูงอายุ และผมร่วง เพราะหากผู้ป่วยไม่ทราบว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก แล้วทานยาปลูกผมชนิดนี้ อาจไม่สามารถตรวจพบว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มแรกได้ ผู้ป่วยอาจรักษาอาการผมร่วงหาย แต่ต้องรักษามะเร็งต่อมลูกหมากแทน
สำหรับยาปลูกผมที่ได้รับอนุญาต ถึงแม้ว่าแพทย์จะรับรองว่า ถ้าคุณใช้ยา Minoxidil และ Finesteride อย่างถูกต้องตามคำแนะนำ และอยู่ในความควบคุมของแพทย์ ผลข้างเคียงทั้งหลายจะน้อยมาก แต่โปรดระวัง หากวันใดคุณใช้ยา Minoxidilแบบหยอดในปริมาณมากเกินไป จะทำให้เส้นผมขึ้น แต่เป็นตุ่มบนหนังศีรษะ หรือแพ้สารกันเสียในตัวยาได้ และ Minoxidilแบบกิน นั้นอาจทำให้ความดันต่ำ หน้ามืด เป็นลมได้ไม่รู้ตัว
ส่วน Finesterideจะส่งผลข้างเคียงที่หนุ่มๆ ไม่ชอบเลย ก็คือ อากานกเขาไม่ขัน สมรรถภาพทางเพศลดลง แต่จะมีอาการในเฉพาะผู้ป่วยบางรายเท่านั้น ข้อห้ามเด็ดขาดของยาตัวนี้ ก็คือ ห้ามใช้ในผู้หญิง ถ้าผู้หญิงทานเข้าไป จะมีปัญหาในเวลามีบุตร นั่นคือ ทารกที่คลอดออกมาจะมีอวัยวะเพศกำกวม และน้ำนมอาจมีอันตรายแก่ทารกที่ดื่มได้
หากคุณเป็นพวกผมน้อย ผมบาง อย่าเพิ่งตื่นตระหนกไป เพราะอาการผมร่วงในผู้ป่วยบางราย อาจหายเองได้ ไม่จำเป็นต้องรักษาทุกรายไป แต่หากยังไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อหาสาเหตุของการร่วง และให้การรักษาที่ถูกต้อง แต่ถ้าคุณไม่อยากทานยาปลูกผม ก็ควรทานอาหารให้ครบ 5หมู่ในทุกๆ มื้อ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ มองโลกในแง่ดีเข้าไว้ หนีห่างจากแสงแดด สารเคมี ความร้อน และคลอรีน เพียงเท่านี้ก็จะช่วยยืดอายุเส้นผมไว้ได้
มีฝ่าย R&D จากมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
พัฒนาสูตร และผู้เชี่ยวชาญดูแล อย่างใกล้ชิด
แสดงความคิดเห็น เกี่ยวกับเรื่อง : ความหมายสมุนไพรไทย รับสอนทำแชมพูปลูกผมครีมนวดผมสมุนไพรไทย
เรื่องนี้ไม่อนุญาติ ให้แสดงความคิดเห็น